Od roku 1849 rozpoczynają się ślady nauki szkolnej - nauczycielami bywali wędrowni krawcy lub szewcy, którzy równocześnie wykonywali swoje rzemiosło(...).
Pierwszym, który dał początek nauce szkolnej był ks. Antoni Janczura, administrator parafii lubzińskiej.
Za jego staraniem odstąpił dwór tymczasowo jednej izby czeladniej, w której dzieci jakiś czas naukę pobierały. Później gmina wynajęła dom mieszkalny u młynarza, gdzie aż do roku 1862 dzieci uczono. W tym roku kupiła gmina z dobrowolnych składek dom za 550 złotych
złotych od Chaima Nehemię, miejscowego karczmarza, a przebudowawszy go cokolwiek przeznaczyła na szkołę. Nauka odbywała się tylko w porze zimowej aż do roku 1872.
Nauczycielem stałym był Karol Pełzaczyński, samouk. Płaca nauczyciela do tego czasu nie była stałą, ale była oznaczona wg umowy uczącego z gminą, nigdy jednak nie przekroczyła 100 zł rocznie.
W roku 1872 za staraniem Inspektora Krajowego - pana Stanisława Olszewskiego i pana Wojciecha Kórnickiego, Inspektora Okręgowego, który w tym roku tę szkołę pierwszy raz hospitował- pełnomocnik skarbu dębickiego darował z gruntów dworskich po starym młynie, plac pod budynek szkoły i około 1 morga gruntu pod ogród szkolny, a gmina otrzymawszy subwencje z funduszu szkolnego krajowego w kwocie 100 zł, istniejący budynek szkolny przeniosła na nowy plac i odpowiednio go przebudowała. Budynek ten składał się z izby szkolnej na 30 dzieci, kuchni, pokoiku, spiżarki i stajni na dwie krowy - wszystko pod jednym dachem.
W roku 1873 ustaliła gmina płace nauczyciela, na wniosek Rady Szkolnej Okręgowej rzeszowskiej - szkołę w Paszczynie na filialną z płacą 250 zł, a w roku 1876 na szkołę etatową z płacą 300 zł, wliczając w nią naturalia.
Nauczycielem od 1 sierpnia 1876 roku zamianowała Rada Szkolna Okręgowa w Rzeszowie pana Jana Piątka, ukończonego seminarzystę(…).
Drogi i opłotki w dawnej Paszczynie
W 1878 roku żona miejscowego nauczyciela, pani Franciszka Piątkowa zaczęła uczyć dziewczęta szkolne i pozaszkolne
szycia, haftów, kroju i koronek.
W roku 1882 za staraniem miejscowego nauczyciela pana Jana Piątka - JWP hr. Karol Nałęcz Raczyński, właściciel Paszczyny darował dla szkoły 4 morgi gruntu i 210 sztuk drzewa na nowy budynek szkoły.
W tym celu gmina w roku 1883 przy pomocy powyższego daru, z własnych składek, zasiłku od Najjaśniejszego Pana, cesarza Franciszka Józefa I w kwocie 100 zł i zasiłku Rady Szkolnej w kwocie 300 zł wybudowała nowy budynek szkolny, składający się z: 1 sali szkolnej, 2 pokoi, kuchni, spiżarki oraz budynki gospodarcze: stajnię, stodołę, drewutnię i chlew. Cała budowa wraz z ogrodzeniem kosztowała 1450 zł.
W roku 1884 założył miejscowy nauczyciel - ogród szkolny, a w roku 1885 zasadził od strony zachodniej naprzeciw swego mieszkania i sali szkolnej dwie dwuletnie lipy szerokolistne.
W roku 1891 założył nauczyciel Jan Piątek Kółko Rolnicze, Sklepik Chrześcijański i Czytelnię Ludową przy pomocy Krakowskiego Towarzystwa Oświaty Ludowej(…).
Jan Siwula - działacz chłopski, poseł do parlamentu wiedeńskiego i do sejmu krajowego, a po I-szej wojnie światowej - senator
Dnia 22 maja 1898 roku obchodzono uroczyście w tutejszej gminie stuletnią rocznicę urodzin Adama Mickiewicza. Odczyt o życiu i dziełach Mickiewicza wygłosił miejscowy nauczyciel Jan Piątek, a gospodarz - wójt Jan Siwula zachęcał zgromadzonych do zgody, jedności, miłości bliźniego i czytania pożytecznych książek, aby się dalej kształcić i zapoznawać z prawami i obowiązkami obywatelskimi. Tego samego dnia na cześć Adama odprawiło się w kościele parafialnym uroczyste nabożeństwo, na którym ks. Jan Wcisło wypowiedział stosowne do uroczystości kazanie(…).
Za owoce z ogrodu szkolnego otrzymał Zarząd Szkolny na jubileuszowej wystawie we Lwowie dnia 15 listopada 1898 roku "List pochwalny…".
Dnia 2 grudnia tego roku obchodziła szkoła tutejsza uroczystość 50 - lecia panowania Najjaśniejszego Pana Franciszka Józefa I(…).
15 marca 1913 roku obchodzono w tutejszej szkole 50 - letnią rocznicę powstania styczniowego z odczytem dla miejscowej ludności(…).
Dnia 28 lipca 1914 roku Austro - Węgry wypowiedziały wojnę Serbii z powodu zamordowania następcy tronu arcyksięcia Ferdynanda i jego małżonki w Sarajewie przez nasłanych morderców rządu serbskiego.
Dnia 1 sierpnia 1916 roku kierownik tutejszej szkoły, pan Jan Piątek ukończył 40 lat służby nauczycielskiej przy tutejszej szkole. W czasie czterdziestoletniej pracy w tej szkole niektórzy uczniowie udali się do szkół średnich i dalej, a mianowicie: Piotr Passowiczi Zygmunt Passowicz są profesorami gimnazjalnymi, Piotr Reguła urzędnikiem pocztowym, Jan Skarbek - ksiądz diecezji krakowskiej, Adam Piątek - urzędnik Wydziału Krajowego, Adam Wołczyn dr medycyny w Ameryce, Jędrzej Glinka prawnik, wyemigrował do Ameryki. Obecnie chodzą do szkół średnich: Jan Szymaszek, Tabian Adam, Stachnik(…).
Lipiec 1920 roku. P. Minister W.R i O.P mianował tutejszego kierownika szkoły Jana Piątka dyrektorem(…). Dnia 1 marca 1922 roku nadesłał dr Adam Wołczyn, uczeń tutejszej szkoły 37 tysięcy marek na ręce swego wychowawcy, kierownika szkoły Jana Piątka, aby tenże według swego uznania rozporządzał tą kwotą na rzecz szkolnej młodzieży i jej potrzeb szkolnych. Wobec tego mandatu rozporządziłem tą kwotą w ten sposób, że 20 tys. umieściłem na książeczce oszczędnościowej w Składnicy Kółek Rolniczych Dębicy, a resztę 17 tys. przeznaczyłem na kupno niektórych przyborów jak: poczet królów polskich, mapę Polski, kilka podręczników do robót i rachunkowości i na zeszyty dla uczniów, które kupowali po tańszych cenach niż w mieście. Nieodpłatnie "obdarowywane mają być tylko dzieci ubogie, a z braku tych i te które pilnie uczęszczają do szkoły i grzecznie się zachowują tak w szkole jak i poza szkołą. Przy każdym rozdawaniu należy dzieci pouczyć, komu zawdzięczają dobrodziejstwo, że ofiarodawca był uczniem tutejszej szkoły przez 6 lat".
W marcu nastąpiło wieczyste zlanie się Wileńszczyzny z Rzeczpospolitą Polską(…).
Dnia 5 listopada 1922 roku odbyły się wybory do Sejmu, a 12 do Senatu. Posłem do Sejmu wybrany został z tutejszego powiatu Jan Jedynak, ukończony agronom, tutejszy rodak(…).
Dnia 4 lipca 1926 roku obchodził miejscowy dyrektor - Jan Piątek - 50-letni jubileusz swojej pracy nauczycielskiej w tutejszej gminie. Jubilat otrzymał odznakę Rządu Polskiego, Srebrny Krzyż Zasługi(…).
Michał Jedynak z żoną - poseł do parlamentu wiedeńskiego oraz sejmu krajowego
Uroczyste spotkanie z okazji 50 - lecia pracy pedagogicznej Jana Piątka
Dnia 28 czerwca 1927 roku naród polski obchodził wielką uroczystość sprowadzenia zwłok Juliusza Słowackiego z Paryża, które umieszczono w grobach królewskich na Wawelu w Krakowie. Całe społeczeństwo Polski bez względu na wyznanie i zapatrywania polityczne wzięło udział w tej uroczystości. W ten sposób Wielki Wieszcz narodu i gorący patriota doczekał się po śmierci uznania, którego mu za życia z powodu niewoli Ojczyzny nie dano(…).
W dniu 3 lipca kierownik szkoły Jan Piątek wniósł podanie doKuratorium o przeniesienie go w stan spoczynku. Kuratorium Okręgu Szkolnego Krakowskiego przeniosło miejscowego kierownika Jana Piątka po 51 lat służby w stały stan spoczynku z dniem 1 października 1927 roku, a tymczasowe kierownictwo objęła pani Maria Sołkowa(…
